Κλάδος Εμπορίας Πετρελαιοειδών: Μικρότερη η Μείωση των Πωλήσεων στο Δεύτερο Lockdown- Τί Υποστηρίζουν Στελέχη της Αγοράς

energia.gr του Αδάμ Αδαμόπουλου

Για ένα κλάδο όπως η εμπορία καυσίμων, η επιστροφή του περιβόητου lockdown για τον περιορισμό της διάδοσης του κορονοϊού, δεν μπορεί παρά να προκαλεί ανησυχία. Είναι νωπές ακόμη οι μνήμες από τις σοβαρές συνέπειες της πρώτης φάσης της πανδημίας στις πωλήσεις και στα έσοδα των εταιρειών, τον περασμένο Μάρτιο και Απρίλιο. Tυχόν επιμήκυνση των μέτρων απαγόρευσης των μετακινήσεων κατά τους επόμενους μήνες, απειλεί να επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη αιμορραγία στους ισολογισμούς τους, με άγνωστες επιπτώσεις στη λειτουργία αρκετών από αυτές, ιδίως των πιο μικρών σε μέγεθος.

Οι ελπίδες των στελεχών της αγοράς για μετριασμό των απωλειών στις πωλήσεις τους, εναπόκεινται στο αισθητά πιο περιορισμένο εύρος των απαγορεύσεων μετακινήσης των πολιτών σε αυτή την περίπτωση, σε σχέση με εκείνες που επιβλήθηκαν την περασμένη Άνοιξη, που επιτρέπουν μια πιο αυξημένη κινητικότητα των πολιτών και των οχημάτων.

Υπ’ αυτή την έννοια, εφόσον τα μέτρα διατηρηθούν στο παρόν επίπεδο και δεν αυστηροποιηθούν περαιτέρω τις προσεχείς εβδομάδες, οι πωλήσεις θα μειωθούν σε πολύ πιο διαχειρίσιμη έκταση από εκείνη της πρώτης καραντίνας, καθώς ένα κομμάτι της αγοράς παραμένει ανοικτό, όπως λόγου χάρη, τα σχολεία, επειδή οι αεροπορικές μεταφορές δεν έχουν απαγορευτεί καθολικά όπως τον Απρίλιο και καθόσον οι πολίτες θα παραμίνουν περισσότερες ώρες στα σπίτια τους και επομένως θα αυξήσουν την κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης.

Από την άλλη πλευρά όμως, κανείς δεν γνωρίζει το πόσο μπορεί, τελικά να διαρκέσει η περίοδος των lockdown, αφού όλα εξαρτώνται από την πορεία διάδοσης του κορονοϊού, ενώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η οικονομική στενότητα που αντιμετωπίζουν αρκετά νοικοκυριά, εξαιτίας της μείωσης των εισοδημάτων τους, με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται για τις δαπάνες τους σε κίνηση και θέρμανση.

Μιλώντας στο energia.gr, o κ. Γιάννης Αληγιζάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΙΝΟΙΛ  και πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ) εξήγησε πως όπως είχε προβλεφθεί εξαρχής, το δεύτερο εξάμηνο θα ήταν δύσκολο και αυτό επιβεβαιώθηκε. «Το καλοκαίρι  όλοι συμφωνούμε ότι επικράτησε το χειρότερο σενάριο για τις προοπτικές του τουρισμού και αυτό αποτυπώθηκε στις πωλήσεις μας όπου είχαμε πολύ σημαντική μείωση στις καθαρά τουριστικές περιοχές. Επίσης, για τον Οκτώβριο βλέπαμε μια σταθεροποίηση της αγοράς στα καύσιμα κίνησης, με τη μείωση να διαμορφώνεται οριακά στα επίπεδα του μείον 10% (-8%,-10%) ποσοστό που θα μπορούσαμε να αντέξουμε για ένα χρονικό διάστημα. Σίγουρα η ιστορία του lockdown ανατρέπει αυτά τα δεδομένα και οι προοπτικές για το β’ 15νθήμερο του Νοεμβρίου και για το διάστημα έως και τον Μάρτιο, με την πρόβλεψή μου να είναι ότι τα περιοριστικά μέτρα δεν θα αρθούν -αν και δεν θα είναι τόσο αυστηρά όπως στην πρώτη φάση της πανδημίας-εκτιμώ ότι θα φθάσουμε στο μείον 20%», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αληγιζάκης.

Θύμισε, επίσης, ότι τον Απρίλιο, όταν εφαρμόστηκαν τα πρώτα μέτρα απαγόρευσης των μετακινήσεων η αγορά υπέστη μείωση 62% στις βενζίνες και  40% στο ντίζελ κίνησης, αλλά επισήμανε ότι αυτά τα νούμερα δεν θα επαναληφθούν, κάτι που όπως, μας είπε, παρατηρήθηκε και στα νούμερα για την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου.

«Εκτιμώ λοιπόν πως αρχής γενομένης από το β΄15νθήμερο του Νοεμβρίου και έως το Πάσχα, θα έχουμε μείωση στα καύσιμα κίνησης που θα διαμορφωθεί στο 20% κατά μέσον όρο», πρόσθεσε.    

Ο ισχυρός άνδρας της ΕΛΙΝΟΙΛ αναφερόμενος στο πετρέλαιο θέρμανσης υπογράμισε ότι αποτελεί το μεγάλο στοίχημα.

«Υπάρχουν ορισμένα αρνητικά δεδομένα για τους επόμενους μήνες. Πρώτον, υπάρχει μια υπεραποθεματοποίηση που οφείλεται στο ότι οι καταναλωτές έσπευσαν να προμηθευτούν πετρέλαιο, τον περασμένο Απρίλιο, όταν οι τιμές είχαν καταρρεύσει.  Αυτές οι ποσότητες δεν καταναλώθηκαν αλλά αποθηκεύτηκαν. Τότε οι πωλήσεις στη θέρμανση είχαν ανέβει 230%! Δεύτερον, σε σχέση με τον Μάρτιο, η οικονομική κατάσταση του καταναλωτή είναι χειρότερη. Αυτοί οι δύο παράγοντες μας είχαν οδηγήσει στο λογικό συμπέρασμ ότι στο διάστημα Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου η θέρμανση θα έπεφτε στο -75%. Ωστόσο αυτό δεν επιβεβαιώθηκε και η μείωση υπολογίζεται στο μείον 35%. Αυτό δεν συνέβη για δύο λόγους: Αφενός υπάρχει μια μείωση της τάξης του -35% που οφείλεται στο ότι παρά το γεγονός ότι υπάρχει το ζήτημα της υπεραποθεματοποίησης, από την άλλη πλευρά παρατηρήσαμε μια σημαντική επιστροφή καταναλωτών που δεν χρησιμοποιούσαν πετρέλαιο θέρμανσης αλλά πέλετ ή ξύλα, ή τίποτα, λόγω ακριβώς της φθηνής τιμής» εξήγησε ο κ. Αληγιζάκης και συνέχισε:

«Αυτός λοιπόν είναι ένας θετικός παράγοντας, Ένας άλλος είναι ότι οι τιμές είναι ακόμη χαμηλότερες από εκείνες στην πρώτη φάση της πανδημίας, τον Απρίλιο, όταν οι καταναλωτές εκμεταλλεύτηκαν τη συγκυρία για να προμηθευτούν καύσιμο θέρμανσης. Τον Οκτώβριο οι τιμές ήταν ακόμη πιο χαμηλές! Η δε προοπτική, με εξαίρεση το ράλι που πυροδότησε η είδηση για το εμβόλιο της Pfizer, που είναι παροδικό, θα εξακολουθήσουν να παραμένουν χαμηλές. Έτσι, με το lockdown ο κόσμος κλείνεται στο σπίτι του και από τη στιγμή που η τιμή είναι χαμηλή, μπορεί να κάψει πιο εύκολα πετρέλαιο για να θερμανθεί. Φυσικά το μείον 35% δεν είναι καλό, αλλά αν το δούμε το ποτήρι μισογεμάτο είναι προτιμώτερο από το να είχαμε μια πτώση 75%!» είπε χαρακτηριστικά.

Ο επικεφαλή της ΕΛΙΝΟΙΛ κατέληξε λέγοντας πως υπάρχει μεν επιδείνωση σε όλα, αλλά όχι στο χειρότερο σενάριο που φοβόμασταν.

Τέλος, σε ερώτησή μας για το κατά πόσο η υψηλή φορολογία στα καύσιμα επηρεάζει τις προοπτικές του κλάδου, αναφέρθηκε στην πρόσφατη έκθεση του ΙΟΒΕ, λέγοντας πως το Ίδρυμα έχει αναδείξει, πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, την άμεση συνάρτηση στα έσοδα που προσδοκά το κράτος, με την τιμή της θέρμανσης, Δηλαδή, η υπερφορολόγηση ώστε να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα, δεν έφερε αποτέλεσμα. «Στα χρόνια των Μνημονίων αυξήθηκε μεν η τιμή της θέρμανσης αλλά μειώθηκε 60% η κατανάλωση, ενώ τα έσοδα του κράτους ήταν λιγότερα», είπε χαρακτηριστικά.

Σημειώνουμε ότι στην έκθεσή του το ΙΟΒΕ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την αγορά πετρελαιοειδών, και κατ’ επέκταση για τα κρατικά έσοδα, καθώς σήμερα, οι προοπτικές του κλάδου, μετά την ανακοίνωση και των νέων μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας, είναι ιδιαίτερα αρνητικές. Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών στη μελέτη του σχετικά με τις επιδόσεις και τα αποτελέσματα του κλάδου Εμπορίας Πετρελαιοειδών, για το 2019 ανέδειξε τη σημαντική δυναμική που αναπτύσσει ο Κλάδος και την τεράστια συνεισφορά των επιχειρήσεών του, στην Οικονομία και την απασχόληση της χώρας.

Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής, ο κ. Αληγιζάκης επισήμανε ότι  μειώθηκε η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης, λόγω της πτώσης της τιμής και όχι των φόρων και είδαμε αμέσως στροφή στο πετρέλαιο θέρμανσης και έσοδα για το κράτος. «Άρα το κράτος πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί να βασίζεται στο αν η τιμή του πετρελαίου, γεωπολιτικά, είναι χαμηλή αλλά θα έπρεπε να μειώσει τον ειδικό φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης για να αυξήσει τα έσοδά του. Δεν το βλέπουμε για άλλη μια φορά», είπε και πρόσθεσε:

«Αν διαβάσει κανείς προσεκτικά την έκθεση του ΙΟΒΕ για τον κλάδο, θα δεί ότι χτυπά αρκετά καμπανάκια. Αναφέρει ότι είναι ένας κλάδος που έχει ζημιωθεί ίδιαίτερα από τη μείωση της κερδοφορίας του (ανέρχεται σε 24 εκατ. ευρώ). Αυτό που μας κάνει εντύπωση είναι το ότι στο ΕΣΕΚ προβλέπονται πρόστιμα για τον κλάδο ύψους 70 εκατ. ευρώ εάν δεν υλοποιηθούν οι απαραίτητες πολιτικές και πραγματικά απορούμε με τη λογική του νομοθέτη, που ενώ γνωρίζει ότι ο κλάδος έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα από την κρίση της περασμένης δεκαετίας, δέχεται, τώρα και τις συνέπειες του Covid-19.»

Ο κ. Αληγιζάκης αποκάλυψε ότι ο κλάδος έχει ζητήσει να συναντηθεί με την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Οικονομικών αναφορικά μ τα θέματα του ΕΣΕΚ και του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, αντιστοίχως. «Έχουμε λάβει θετικές ενδείξεις για τα αιτήματά μας αλλά περιμένουμε. Όποιες και αν είναι οι προτεραιότητες της κυβέρνησης αυτή την περίοδο, θα πρέπει κάποια στιγμή να τα δούμε αυτά τα θέματα», κατέληξε.

Ταυτόσημες ήταν και οι απόψεις του πρώην υψηλόβαθμού στελέχους των ΕΛΠΕ, Ρομπέρτο Καραχάννα, ο οποίος εστίασε στο πότε θα έχουμε λήξη συναγερμού, ώστε να ξεφύγει ο κλάδος από την ύφεση. Ο κ. Καραχάννας υποστήριξε ότι οι απώλειες θα είναι μικρότερες επειδή οι αεροπορικές πτήσεις δεν θα είναι εντελώς περιορισμένες, αλλά και επειδή ο κόσμος άρχισε να συνηθίζει την ιδέα του lockdown.

Ο πρώην Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΚΟ θεωρεί ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στις μικρές εταιρείες του κλάδου και πως θα παρατηρήσουμε αλλαγές στο χάρτη του επιχειρείν, προσεχώς.

«Πιστεύω ότι ακόμη και αν μειωνόταν η φορολογία στα καύσιμα, το μέτρο δεν θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά την κατανάλωση αυτή την περίοδο, αλλά από τη στιγμή που θα ανοίξει η αγορά, είναι δεδομένο ότι θα αυξηθούν οι όγκοι και θα δοθεί μια ανάσα στις μικρότερες εταιρείες αλλά και στους μετακινούμενους πολίτες», τόνισε ο ίδιος.

Σε ερώτηση του energia.gr για μια πιθανή είσοδο των εταιρειών του κλάδου στη νέα εποχή με τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, ο κ. Καραχάννας είπε πως το πρόβλημα έγκειται στο ότι ενώ στην παραγωγή ενέργειας η χώρα κινείται ικανοποιητικά προς τις πιο καθαρές μορφές (ΑΠΕ) στο θέμα της κίνησης υπάρχει πολύ μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση έργων υποδομής και στις πολιτικές προσέλκυσης πελατών.

«Οι εταιρείες καυσίμων δεν έχουν κανένα λόγο αυτή τη στιγμή να επισπεύσουν αυτή τη διαδικασία, επειδή έχουν επενδύσει πολλά χρήματα σε υποδομές, εγκαταστάσεις και πρατήρια. Οπότε, μια εταιρεία προετοιμάζεται μεν για την επόμενη ημέρα, αλλά από την άλλη, επειδή μιλάμε για μια τεχνολογία που καλπάζει (φορτιστές) όποιος αποτολμήσει μια μεγάλη επένδυση σε αυτό τον τομέα όταν δεν υπάρχουν πελάτες, θα υποστεί σοβαρό πλήγμα. Δεν υπάρχουν υποδομές ούτε αντέχει το δίκτυο για να υποστηρίξει μια μεγάλη επέκταση. Μια λύση θα ήταν το κράτος να απευθυνθεί στις εταιρείες που έχουν μεγάλους στόλους οχημάτων για να υιοθετήσουν λύσεις ηλεκτροκίνησης, με την παροχή κινήτρων και επιδοτήσεων, ώστε να δώσει το έναυσμα και στον πολίτη», κατέληξε.