Σχόλιο ΟΒΕ για δήλωση Υπουργού Α. Γεωργιάδη ότι Όποιος πρατηριούχος ανέβασε τις τιμές στα καύσιμα λόγω Ιράν, είναι κλέφτης!
Σχόλιο OBE
Οι πολιτικοί συνηθίζουν να χρησιμοποιούν υπερβολικές εκφράσεις, είτε στις μεταξύ τους διαμάχες, είτε απαντώντας σε τρέχοντα προβλήματα.
Αφορμή για το σχόλιο έδωσε μια έκφραση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη σε συνέντευξη, στον τηλεοπτικό σταθμό «Open», στις 4 Δεκεμβρίου 2020[i].
Συγκεκριμένα ο κ. Υπουργός σύμφωνα με δημοσίευμα του Newsit Newsroom, στις 4/1/2020, είπε:
«Κάθε λογικός άνθρωπος ανησυχεί για τις εξελίξεις στο Ιράν, ένας υπουργός Ανάπτυξης ακόμη περισσότερο διότι, αν έχουμε παρατεταμένη κρίση εκεί και το πετρέλαιο αυξηθεί πάνω από τα 100 δολάρια για μακρό χρονικό διάστημα, αυτό επιβαρύνει συνολικά την οικονομία μας στο μέτρο που αυτή εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα … σήμερα δε νοείται καμία αύξηση στην τιμή των καυσίμων λόγω της επίθεσης των Αμερικανών στο Ιράν προχθές… Όποιος πρατηριούχος τυχόν ανέβασε τις τιμές εξ αυτού του λόγου είναι κλέφτης. Ως υπουργείο Ανάπτυξης έχουμε βγάλει συνεργεία και κάνουμε ελέγχους στα πρατήρια καυσίμων».
Δεν διαθέτουμε, φυσικά, επίσημα στοιχεία αύξησης των τιμών στα πρατήρια, με αιτιολογία τις διεθνείς τιμές. Θα συμφωνήσαμε ως προς το ηθικό μέρος ότι, είναι απαράδεκτο, αν πραγματικά συνέβαινε κάτι τέτοιο και μάλιστα με αυτή την αιτία. Κανένας δεν μπορεί να αποδεχτεί αυθαίρετη αύξηση τιμών, χωρίς πραγματική αύξηση του κόστους αγοράς ή άλλες πραγματικές αιτίες. Ωστόσο, αυτό αφορά στο ηθικό – επιχειρηματικό επίπεδο και όχι στο αγορανομικό και δεν ανάγεται σε κλοπή με την τυπική νομική έννοια. Κι αυτό γιατί εδώ και δεκαετίες ισχύει η ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών[ii], ενώ παράλληλα και η έννοια της αισχροκέρδειας χάνει τη δυναμική της όταν υπάρχει ελευθερία διαμόρφωσης τιμών στα καύσιμα χωρίς αιτιολογία και τεκμηρίωση[iii]. Υπάρχει όμως η κλοπή με την αντίθετη πρακτική των «φθηνών τιμών»! Όπως κατάγγειλε επανειλημμένως η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδος, η ελεύθερη διαμόρφωση τιμών αξιοποιήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση σε βάρος των καταναλωτών, με ψευδείς φθηνές τιμές[iv], κάτι που πρέπει να μελετήσει ο κ. Υπουργός[v].
Ο κ. υπουργός γνωρίζει από επιχειρήσεις και συνεπώς γνωρίζει πως για πολλούς και διάφορους λόγους μια τιμή μπορεί να αλλάξει από τις επιχειρήσεις χωρίς αιτιολόγηση και χωρίς αυτό να σημαίνει κλοπή (όχι βέβαια εναρμονισμένα που είναι θέμα παραβίασης του νόμου περί ανταγωνισμού) .
Ειδικότερα για τα πρατήρια, είναι συνηθισμένα τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης ότι αυξάνουν τις τιμές τους όταν αυξάνουν και οι διεθνείς τιμές, χωρίς να έχουν αγοράσει αυτά ακριβότερα. Δυστυχώς για τα μέσα, αυτές οι «ειδήσεις» ποτέ δεν έχουν επιβεβαιωθεί από τα ίδια τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων που είναι αρμοδιότητας του υπουργείου του κ. Γεωργιάδη[vi]. Αντιθέτως, με βάση τα επίσημα στοιχεία έχουμε και μειώσεις των κερδών των πρατηρίων σε συγκεκριμένες περιόδους αύξησης των διεθνών τιμών!
Σημειώνουμε ότι οι τιμές στα πρατήρια διαμορφώνονται με βάση τις αγορές από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών. Μόνο αυτές είναι τα πραγματικά σημεία αναφοράς και σύγκρισης τιμών για τα πρατήρια. Οι τιμές αυτές, μαζί με τα ποσοστά κέρδους των εταιρειών, τους φόρους και των τιμών διυλιστηρίων δημοσιεύονται στο Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων.
Δεν γνωρίζουμε με ποια στόχευση έγινε η ερώτηση στον κ. Υπουργό. Για λόγους γνώσης του κ. Υπουργού, παραθέτουμε ορισμένα τεκμηριωμένα δημοσιεύματα που δημοσιεύτηκαν και στην ιστοσελίδα του ΕΕΑ και διέψευσαν παρόμοιες υποθέσεις μέσων ενημέρωσης σε άλλες περιόδους αύξησης των διεθνών τιμών. Αντίθετα, εμφαίνεται και μείωση των ποσοστών κέρδους των πρατηρίων στη διαμόρφωση των τιμών!
Σ.Β.