Ακριβότερη βενζίνη φέρνει το πλαφόν στα κέρδη!

sofofkleousin.gr

Οι πρατηριούχοι δούλευαν τον Σεπτέμβριο με μεγαλύτερα περιθώρια από τα σημερινά και τώρα μπορούν να τα αυξήσουν…

Πράσινο φως στους πρατηριούχους καυσίμων και άλλους επαγγελματίες που εμπορεύονται βασικά αγαθά να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους τους δίνει, παραδόξως, η διάταξη που ψηφίσθηκε την Πέμπτη, με στόχο να προστατευθούν οι καταναλωτές από αθέμιτες πρακτικές εκμετάλλευσης από επιχειρηματίες των ακραίων συνθηκών που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Η διάταξη προβλήθηκε από την κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό Ανάπτυξης, Άδ. Γεωργιάδη ως ένα μέτρο προστασίας των καταναλωτών από αθέμιτες, κερδοσκοπικές πρακτικές, αν και αναγνωρίζει ότι «είναι αδύνατον να μην υπάρξουν αυξήσεις στις τιμές, όταν τα διάφορα αγαθά στις διεθνείς αγορές ακολουθούν μια ξέφρενη πορεία λόγω του πολέμου».

Όπως εξήγησε την Παρασκευή ο κ. Γεωργιάδης (μιλώντας Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ):

• «Έχουμε βάλει ένα σταθερό σημείο πριν από την κρίση, τον Σεπτέμβριο του 2021 και λέμε ότι για όλα τα κρίσιμα αγαθά όπως τη μετακίνηση, τη θέρμανση και τη διατροφή που σχετίζονται με τον πόλεμο και έχουν εκρηκτική άνοδο, σε αυτά τα αγαθά δεν μπορεί ο έμπορος ή ο παραγωγός να πουλάει σήμερα με μεγαλύτερο κέρδος από ό,τι πούλαγε πριν τον πόλεμο. Άρα, μπαίνει ο ελεγκτικός μηχανισμός σε μια επιχείρηση και ζητάει τιμολόγια αγοράς και πώλησης, συγκρίνει τη διαφορά και κάνει την ίδια σύγκριση με τιμολόγια αγοράς και πώλησης του Σεπτεμβρίου του 2021. Αν το κέρδος είναι μεγαλύτερο σήμερα τότε μπορεί να επιβάλει πρόστιμο. Στόχος είναι να μην αλλάξουν οι σχέσεις στην αγορά λόγω του πολέμου».

Όμως, όπως τονίζουν οι άνθρωποι της αγοράς, η νέα διάταξη μπορεί να έχει ένα παράδοξο αποτέλεσμα: να επιτρέψει στους επιχειρηματίες να αυξήσουν το περιθώριο κέρδους τους! Τούτο, διότι λαμβάνεται υπόψη, ως σημείο αναφοράς, η 1η Σεπτεμβρίου του 2021. Όμως, στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει από αυτή την ημερομηνία, σε πολλά αγαθά που συνδέονται με διεθνείς τιμές εμπορευμάτων, υπήρξε ραγδαία αύξηση των πρώτων υλών, η οποία υποχρέωσε τους επιχειρηματίες να περιορίσουν σε κάποιο βαθμό το δικό τους περιθώριο κέρδους, απορροφώντας ένα μέρος των εισαγόμενων ανατιμήσεων.

Τα καύσιμα και το ψωμί

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της αγοράς υγρών καυσίμων, στο οποίο έχει αναφερθεί ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδος, Μιχάλης Κιούσης. Οι πρατηριούχοι, σύμφωνα με τον κ. Κιούση, δεν δουλεύουν με κάποιο ποσοστό κέρδους επί της τιμής, αλλά με την προσθήκη ενός περιθωρίου σε ευρώ επί της τιμής που αγοράζουν από το διυλιστήριο.

«Αυτό πρακτικά σημαίνει», σύμφωνα με τον κ. Κιούση, «ότι κάποιος δουλεύει με 0,05 ευρώ το λίτρο, κάποιος άλλος με 0,07 το λίτρο, άλλος με 0,03. Επομένως τον Σεπτέμβριο του 2021 που η απλή αμόλυβδη κόστιζε 1,5 ευρώ ανά λίτρο, το ποσοστό μας μπορεί να ήταν 0,07, άρα 4% και σήμερα και πάλι με 0,07 ευρώ το λίτρο, το ποσοστό είναι 2,5% (σ.σ.: επειδή έχει αυξηθεί σημαντικά η τιμή). Πρακτικά λοιπόν δεν θα βρεθεί πρατηριούχος που να έχει μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2021».

Έτσι, με τα δεδομένα του παραδείγματος που χρησιμοποίησε ο κ. Κιούσης, ο πρατηριούχος που έχει τώρα περιθώριο κέρδους 2,5% μπορεί με βάση τη νέα διάταξη να το ανεβάσει στο 4%!

Στο άλλο βασικό αγαθό που βρίσκεται στο στόχαστρο της ίδιας ρύθμισης, το ψωμί, η εφαρμογή της ρύθμισης είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε παράδοξα αποτελέσματα. Όπως είναι γνωστό, από την 1η Σεπτεμβρίου, που αποτελεί την ημερομηνία αναφοράς της ρύθμισης, οι αρτοποιοί έχουν δεχθεί τεράστια πίεση στα περιθώρια κέρδους τους, από την παράλληλη αύξηση στις τιμές των αλεύρων, λόγω της ανόδου της διεθνούς τιμής του σιταριού, αλλά και των τεράστιων αυξήσεων στα τιμολόγια του ρεύματος, που αποτελούν βασικό στοιχείο κόστους για τους φούρνους.

Έτσι, η διάταξη, αντί να λειτουργήσει σαν «πλαφόν» στο περιθώριο κέρδους, θα μπορούσε να λειτουργήσει ανάποδα, επιτρέποντας στους αρτοποιούς να αυξήσουν τις τιμές για να επαναφέρουν το περιθώριο στο σημείο όπου βρισκόταν τον Σεπτέμβριο!

Τι προβλέπει η τροπολογία

Υπενθυμίζεται ότι η τροπολογία του Άδ. Γεωργιάδη προβλέπει ότι έως και τις 30 Ιουνίου του 2022, απαγορεύεται η αποκόμιση μεικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση και την ασφάλεια του καταναλωτή, όταν το περιθώριο του μεικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο μεικτό περιθώριο κέρδους ανά μονάδα προ της 1ης Σεπτεμβρίου του 2021.

Την ευθύνη ελέγχου για καταγγελίες που αφορούν σε φαινόμενα αισχροκέρδειας, κατά τον ορισμό της νέα ρύθμισης, ή για σχετικούς ελέγχους, έχουν:

–  Η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης
–  Η Διϋπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς
–  Οι αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου των περιφερειών

Στους παραβάτες θα επιβάλλονται κυρώσεις που θα αρχίζουν από απλές συστάσεις και θα καταλήγουν σε πρόστιμα από 5.000 έως και 1.000.000 ευρώ. Επίσης, προβλέπονται πρόστιμα έως και 50.000 ευρώ εάν κάποιος μετά από έλεγχο αποκρύψει ή παραποιήσει, ή δεν προσκομίσει στοιχεία που ζητούν οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές.

Αμφισβητείται η ελεγκτική λειτουργία

Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, ότι η εφαρμογή της διάταξης από τις ελεγκτικές υπηρεσίες έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση, καθώς έχει παρατηρηθεί και με προηγούμενες διατάξεις αντίστοιχου περιεχομένου, οι οποίες εφαρμόσθηκαν στην περίοδο της πανδημίας, ότι ήταν ελάχιστοι οι έλεγχοι που έγιναν στα περιθώρια κέρδους και τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, καθώς οι έλεγχοι επικεντρώθηκαν κυρίως στην εφαρμογή από τις επιχειρήσεις των μέτρων για την πανδημία.

Ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΙΝΑΛ, Μιχάλης Κατρίνης τόνισε σε ανάρτηση σε κοινωνικά δίκτυα:

«Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι την ίδια ημέρα ψήφισης της τροπολογίας (3 Μαρτίου) η ΔΙΜΕΑ -η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Ανάπτυξης για τον έλεγχο της αγοράς- βγάζει ανακοίνωση για χιλιάδες ελέγχους που έχουν γίνει στη λιανική αγορά και πρόστιμα που έχουν επιβληθεί. Αποκτά, δε, ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τη στιγμή που το υπουργείο Ανάπτυξης κάθε εβδομάδα εκδίδει δύο δελτία τύπου με τη δράση της ΔΙΜΕΑ και από την 1η Ιουλίου ως και χθες (ανάμεσα σε πλέον των 70 δελτίων τύπου) δεν υπάρχει ούτε ένα (!) που να αναφέρεται σε έλεγχο στην αγορά λιανικής και επιβολή προστίμου. Άρα, είτε το έκρυβαν ότι κάνουν ελέγχους (;;;) ή τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως παρουσιάστηκαν χθες. Περιμένουμε να δούμε πότε έγιναν οι έλεγχοι, πού επιβλήθηκαν τα πρόστιμα και ποιες περιπτώσεις αφορούσαν (μιλάμε πάντα για έλεγχο λιανικής αγοράς)».