Παίρνει και ο καταναλωτής μερίδιο του βάρους για την «σωτηρία» του ΕΛΑΠΕ – Πως θα λειτουργεί το «τρίγωνο» ΕΤΜΕΑΡ – ΥΚΩ – Τέλη Δικτύου Μεταφοράς

16 11 2020 | 08:09 Γιώργος Φιντικάκης energypress.gr

Ενας από τους «χαμένους» της παρέμβασης του ΥΠΕΝ για την σωτηρία του ΕΛΑΠΕ, κινδυνεύει να είναι όχι τόσο άμεσα, όσο κυρίως έμμεσα, ο τελικός καταναλωτής.

Οχι επειδή οι προμηθευτές θα μετακυλήσουν στα τιμολόγια το έκτακτο τέλος χρέωσης- αυτό δεν πρόκειται να συμβεί- ούτε επειδή ένα από τα μέτρα αφορά την επιβολή πράσινου τέλους στην κατανάλωση πετρελαίου κίνησης (diesel) ίσου με 0,03 ευρώ/λίτρο, κάνοντας ελαφρώς ακριβότερο το συγκεκριμένο καύσιμο.

Ο κίνδυνος εντοπίζεται στο «τρίγωνο» ΕΤΜΕΑΡ – ΥΚΩ – Τέλη Δικτύου Μεταφοράς. Καταρχήν, ο καταναλωτής δεν πρόκειται να δει ποτέ στον λογαριασμό του τα οφέλη από την μείωση των χρεώσεων για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), τα οποία κανονικά θα είχε με την ολοκλήρωση των υποβρυχίων διασυνδέσεων των νησιών και την παύση λειτουργίας των πανάκριβων πετρελαικών μονάδων της ΔΕΗ.

Εδώ και δεκαετίες, οι πελάτες των παρόχων ηλεκτρισμού επιδοτούν το ρεύμα των νησιωτών, πληρώνοντας μέσω του λογαριασμού τους πολύ υψηλές χρεώσεις ΥΚΩ, προκειμένου οι πρώτοι να απολαμβάνουν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, αντίστοιχες με εκείνες της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και γενικά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Αν δεν επιδοτούσε ο καταναλωτής το πανάκριβο κόστος παραγωγής της ΔΕΗ στα νησιά, τότε αυτό θα κόστιζε 5,10 ή και 15 φορές υψηλότερα σε σχέση με το μέσο κόστος της πανελλαδικά και φυσικά θα αποτυπώνονταν στα τιμολόγια. Ενώ λοιπόν, προτού ξεσπάσει η κρίση με τον ΕΛΑΠΕ, ο προγραμματισμός ήταν ότι κάθε φορά που μια διασύνδεση θα τελειώνει, οι ΥΚΩ θα μειώνονται, τώρα θα έχουμε μεν μείωση των ΥΚΩ αλλά ταυτόχρονα και αντίστοιχη αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ που θα κατευθύνεται στον ΕΛΑΠΕ.

Εκεί θα κατευθυνθούν για παράδειγμα από το 2021, τα 50 εκατ ευρώ ετησίως που υπολογίζεται ότι θα είναι το όφελος από την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης Κρήτης -Πελοποννήσου. Εκεί θα καταλήξουν και τα 200 εκατ ευρώ το χρόνο, όσο υπολογίζεται ότι θα είναι το όφελος από την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, από το 2024 και μετά.

Και τα Τέλη Δικτύου Μεταφοράς

Η μία διάσταση επομένως είναι αυτή. Υπάρχει όμως άλλη μία, τα Τέλη Δικτύου Μεταφοράς, τα οποία θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης των μεγάλων υποβρυχίων διασυνδέσεων. Ανέκαθεν η θέση του ΑΔΜΗΕ για το θέμα ήταν ότι η όποια αύξηση στα τιμολόγιά του, λόγω των Τελών Δικτύου Μεταφοράς, συνιστά μια επιβάρυνση για τα νοικοκυριά κατά πολύ μικρότερη από το όφελος που θα προκύψει από την αντίστοιχη μείωση των ΥΚΩ, με αδιαπραγμάτευτα θετικό πρόσημο για τον τελικό καταναλωτή. «Και τούτο», όπως έλεγαν παλαιότερα πηγές του ΑΔΜΗΕ, «διότι, όπως μπορεί ο καθένας να διαπιστώσει εξετάζοντας τις επιμέρους χρεώσεις σε έναν λογαριασμό ρεύματος, τα τέλη χρήσης του Συστήματος Μεταφοράς είναι πολύ χαμηλότερα από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις για τις ΥΚΩ που θα μειωθούν με την ολοκλήρωση των νέων διασυνδέσεων».

Αλλά πλέον αφού η όποια μείωση των ΥΚΩ θα αντισταθμίζεται, για την τσέπη του καταναλωτή, με αντίστοιχη αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ, θα συνεχίσει να υπάρχει μια επιβάρυνση από την αύξηση των τελών δικτύου μεταφοράς που υποχρεωτικά θα υπάρξει για να ανακτήσει ο ΑΔΜΗΕ τα κεφάλαια που επενδύει για τις διασυνδέσεις των νησιών. Οι ανακτήσεις αυτές γίνονται σε βάθος χρόνου μέχρι να αποσβεσθούν οι επενδύσεις. Για την τέταρτη φάση τω Κυκλάδων μάλιστα, καθώς και για τη μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης, η ανάκτηση θα ξεκινήσει αφού πρώτα ηλεκτριστούν τα έργα.

Ολα τα παραπάνω φυσικά προκύπτουν από τις πρώτες «ερμηνείες» της ανακοίνωσης Χατζηδάκη. Σίγουρα θα δοθούν διευκρινήσεις, ενδεχομένως κάποια πράγματα να αλλάξουν στην πορεία και να βρεθεί ένας τρόπος να εξαληφθεί κάθε κίνδυνος για τον τελικό καταναλωτή. Προς ώρας πάντως, η εξίσωση ΕΤΜΕΑΡ – ΥΚΩ – Τέλη Δικτύου Μεταφοράς δείχνει ότι θα σηκώσει και αυτός μερίδιο του βάρους για την «σωτηρία» του ΕΛΑΠΕ.