Αντίθετη προς την πάταξη του λαθρεμπορίου ναυτιλιακών καυσίμων η διάταξη που προωθεί η κυβέρνηση για τα σλέπια

03 11 2020 | 07:31 energypress.gr

Ιστορία δίχως τέλος μοιάζει να είναι το λαθρεμπόριο ναυτιλιακών καυσίμων στη χώρα μας, καθώς συνεχίζεται παρά τα διαδοχικά μέτρα που νομοθέτησαν οι κυβερνήσεις ήδη από το 2002.

Αναλυτικότερα, τα μέτρα για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου καυσίμων που διακινούν τα πλωτά μέσα ξεκινούν ουσιαστικά το 2002. Με Απόφαση του τότε Υφ. Οικονομικών Απ. Φωτιάδη, και προκειμένου να παταχθεί το λαθρεμπόριο διαχωρίσθηκαν τα πλωτά μέσα που θα χρησιμοποιούνται ως φορολογικές αποθήκες καυσίμων από τα πλωτά εφοδιαστικά-μεταφορικά μέσα. Μάλιστα προκειμένου να είναι εφικτός ο διαρκής έλεγχος των πλωτών μέσων που αναγνωρίζονται ως φορολογικές αποθήκες, απαγορεύτηκε πλήρως η μετακίνησή τους από την εγκεκριμένη θέση του σταθερού αγκυροβολίου τους. 

Το 2008 ενισχύθηκαν τα μέτρα με την απόφαση Τ.4005/25/Γ0019 σύμφωνα με την οποία όλα τα δεξαμενόπλοια που λειτουργούν ως εφοδιαστικά μεταφορικά και διακινούν αφορολόγητα καύσιμα, θα πρέπει να διαθέτουν αυτόματο σύστημα προσδιορισμού ταυτότητας (AIS), εμφανές σήμα της εφοδιάστριας εταιρείας και ειδικό σήμα ενδεικτικό ότι μεταφέρουν αφορολόγητο καύσιμο. 

Τα μέτρα περιορισμού του λαθρεμπορίου καυσίμων που διακινούν τα πλωτά εφοδιαστικά – μεταφορικά μέσα συνεχίζονται με διατάξεις το 2015 και 2016  σύμφωνα με τις οποίες απαιτείται η εγκατάσταση πιστοποιημένου συστήματος εισροών – εκροών καθώς και ηλεκτρονικού συστήματος εντοπισμού θέσης, συλλογής και αποστολής δεδομένων- GPS. Οι πλοιοκτήτες των λιγοστών εναπομεινάντων σλεπιών, όπως κοινώς αναφέρονται, έχουν ήδη προχωρήσει στην εγκατάσταση του συστήματος εισροών – εκροών, το οποίο όμως δεν έχει την μορφή των αντίστοιχων συστημάτων των πρατηρίων καυσίμων, στα οποία η μέτρηση των καυσίμων στις δεξαμενές είναι διαρκής.  

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν λίγες ημέρες έληξε η διαβούλευση σχετικού νομοσχεδίου προκειμένου να ολοκληρωθούν οι εκκρεμότητες των παραπάνω ρυθμίσεων, αλλά υπάρχει ακόμα μακρύς δρόμος για την υλοποίηση τους, δεδομένου ότι οι προδιαγραφές που έχουν καθοριστεί είναι ελλιπείς. 

Παρόλ’ αυτά, προωθείται από το Υπουργείο Οικονομικών, νέα διάταξη, η οποία αν εφαρμοστεί αναιρεί κάθε μέτρο για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου ναυτιλιακών καυσίμων που έχει ληφθεί έως σήμερα, καθώς ετοιμάζεται να επιτρέψει στα πλωτά- εφοδιαστικά μέσα ανεξαρτήτου χωρητικότητας (αίρεται η μέγιστη χωρητικότητα των 2.500 κ.μ.) να αναγνωρίζονται ως φορολογικές αποθήκες και μάλιστα χωρίς απαγόρευση της μετακίνησης τους. Θα μπορούν, λοιπόν, όλοι να φορτώνουν το μέγιστο της χωρητικότητάς τους, να αποθηκεύουν το καύσιμο στις δεξαμενές τους και να παραμένουν στο αγκυροβόλιο μέχρι να λάβουν παραγγελία προς πώληση. Αυτή η νέα διάταξη πρακτικά αφήνει ανεξέλεγκτη τη διανομή του αφορολόγητου πετρελαίου- transit. 

Πιο απλά, όσο τα καύσιμα βρίσκονται σε φορολογική αποθήκη δεν πληρώνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, με την έξοδο τους από τη ΦΑ θα πληρωθεί ανάλογα με τον αποδέκτη. Για τα ναυτιλιακά καύσιμα ο εφοδιασμός πλοίου είναι transit (ατελώς – χωρίς φόρους/δασμούς).

Για να καταλάβουμε το κίνητρο για λαθρεμπόριο στα ναυτιλιακά καύσιμα αρκεί να δούμε τη διαφορά στον ΕΦΚ. Δεδομένου ότι τα ναυτιλιακά καύσιμα δεν υπόκεινται σε ΕΦΚ ή ΦΠΑ, τα διαφεύγοντα έσοδα του Δημοσίου είναι το σύνολο ΕΦΚ και ΦΠΑ. 

Ο ΕΦΚ για το ναυτιλιακό ντίζελ είναι 410€/m3 (περίπου δηλαδή και όσο η αξία του προϊόντος σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα της αγοράς ), ενώ για το μαζούτ είναι 38 €/ton.

Φυσικά όσοι διατείνονται ότι δεν θα προκύψουν προβλήματα επικαλούμενοι τα διαθέσιμα τεχνικά μέσα ελέγχου (δηλαδή το σύστημα εισροών-εκροών και το σύστημα GPS) αρκεί να αναλογιστούν το τι συμβαίνει στα πρατήρια καυσίμων όπου τα συστήματα έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν εδώ και χρόνια, αλλά κανείς δεν επεξεργάζεται τα στοιχεία και άρα κανείς δεν προβαίνει σε ελέγχους και ποινές. Δεν υπάρχει λοιπόν καμία βάση για αισιοδοξία ότι σε αυτή την αγορά, η οποία είναι απείρως πιο πολύπλοκη και στην οποία το κίνητρο είναι τεράστιο δεν θα συντελεστεί ανεξέλεγκτο λαθρεμπόριο. 

Και φυσικά πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις ολέθριες περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτής της απόφασης με τη δημιουργία πλωτών «περιβαλλοντικών βομβών». Πλοία μεγάλης χωρητικότητας θα μπορούν να λειτουργούν και να παραμένουν παρατεταμένα στα αγκυροβόλια, με συνέπεια την αυξημένη πιθανότητα θαλάσσιας ρύπανσης και μάλιστα μεγάλης κλίμακας. Οπότε η προωθούμενη  διάταξη οδηγεί σε εξαιρετικά αυξημένη επικινδυνότητα ιδίως επειδή πρόσφατα άρθηκε ο περιορισμός λειτουργίας σκαφών άνω των 20 ετών. 

Άρα είμαστε σε θέση να ξαναζήσουμε περιπτώσεις σαν το ναυάγιο του «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ» στον Σαρωνικό και τις επιπτώσεις του στο θαλάσσιο οικοσύστημα λόγω διαρροής ναυτιλιακού καυσίμου;

Η λύση είναι απλή. Μέχρι να εφαρμοστούν πλήρως τα μέτρα περιορισμού του λαθρεμπορίου που έχουν ήδη θεσπιστεί από την Ελληνική Πολιτεία (σύστημα εντοπισμού θέσης, σύστημα εισροών – εκροών), τα οποία αντιστοίχως εφαρμόζονται στα μεγαλύτερα λιμάνια παγκοσμίως, δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τα πλοία να γίνουν φορολογικές αποθήκες. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε καταστροφή για την αγορά. Στη χώρα μας πρέπει να δράσουμε επιτέλους συντονισμένα για την πάταξη του λαθρεμπορίου όχι να παλινδρομούμε προς την αντίθετη κατεύθυνση.