Ποιος φοβάται το φθηνό πετρέλαιο;

Της Νατάσας Στασινού
nstas@naftemporiki.gr 

Τι και εάν η Σαουδική Αραβία έστειλε σήμα πως θα πιέσει για δραστική μείωση της προσφοράς. Ο κατήφορος των τιμών του πετρελαίου δεν σταμάτησε και η αγορά διολίσθησε και επισήμως σε bear market. H τιμή του μπρεντ με βουτιά 3,9% προσγειώθηκε στα 54,41 δολάρια και του αμερικανικού αργού υποχώρησε έως και  3% στα 49,92 δολάρια το βράδυ της Δευτέρας. Βρίσκονται πλέον 20% χαμηλότερα από το πρόσφατο ζενίθ των αρχών Ιανουαρίου. 

Τίποτα δεν προμήνυε μία τέτοια εξέλιξη στις αρχές του έτους. Οι αναλυτές δεν περίμεναν μεν μεγάλες ανατιμήσεις, παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις, αφού οι βραδείς ρυθμοί ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας έβαζαν φρένο στο όποιο ράλι. Ωστόσο εκτιμούσαν ότι οι τιμές θα σταθεροποιηθούν κοντά στα 60 δολάρια, χάρη και στη συμφωνία ΟΠΕΚ- Ρωσίας για μείωση της προσφοράς. Όταν όμως ο μεγαλύτερος αγοραστής του μαύρου χρυσού στον κόσμο νοσεί, ο πυρετός στην αγορά ανεβαίνει. 

Η επιδημία του νέου κοροναϊού στην Κίνα και οι ενδείξεις για απότομη κάμψη της ζήτησης πετρελαίου από τον «δράκο» ήταν αρκετά για τέσσερις διαδοχικές εβδομάδες πτώσης των τιμών. Η εξέλιξη ανησυχεί έντονα τους παραγωγούς πετρελαίου του ΟΠΕΚ, που συνεδριάζουν σήμερα και αύριο για να δουν πώς θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζουν συλλογική μείωση της προσφοράς κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως για όσο διαρκέσει η κρίση ή εναλλακτικά μία πιο δραστική μείωση, αλλά για πιο σύντομο διάστημα. 

Το φθηνό πετρέλαιο θα περίμενε πάντως κανείς να είναι καλοδεχούμενη «παρενέργεια» του ιού για την Ευρώπη, που καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών της με εισαγωγές. Κι όμως. Και στη γηραιά ήπειρο, παρά το γεγονός ότι η οικονομικά προσιτή ενέργεια προσφέρει στήριγμα σε μία περίοδο ύφεσης για τη μεταποίηση και αισθητής επιβράδυνσης συνολικά για την οικονομική δραστηριότητα, η τόσο μεγάλη πώση ανησυχεί. Και τούτο γιατί θα μπορούσε να προκαλέσει αιμορραγία θέσεων εργασίας στους συνδεόμενους κλάδους, αλλά και να κρατήσει για πολύ ακόμη σε υποτονικά επίπεδα τον πληθωρισμό.

 Όσο περισσότερο υποχωρεί το κόστος ενέργειας, τόσο περισσότερο εντείνονται οι καθοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό και τόσο πιο κοντά έρχεται το σενάριο της λεγόμενης «ιαπωνοποίησης» της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Συνολικά δε για την παγκόσμια οικονομία η ελεύθερη πτώση των τιμών του πετρελαίου πυροδοτεί την αίσθηση πως τα χειρότερα δεν έχουν παρέλθει και πως η απειλή μίας παρατεταμένης περιόδου χαμηλών ταχυτήτων είναι και πάλι στο προσκήνιο. Η οικονομία είναι σε μεγάλο βαθμό «κλίμα» και το καλό κλίμα θέλει σταθερότητα και στις τιμές της ενέργειας. Μπορεί μία εκτίναξή τους να «καίει», αλλά και η βουτιά τους μερικές φορές «παγώνει».