Οι επτά νέες κατηγορίες ασφαλιστικών εισφορών. Τι αλλάζει από το 2020 για 1,4 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες.

Από την έντυπη έκδοση

Του Στέλιου Παπαπέτρου
spapap@naftemporiki.gr

Επτά κατηγορίες μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, που θα αρχίζουν από τα 126 ευρώ και θα κλιμακώνονται έως και τα 566 ευρώ, προβλέπει το τελικό σχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για 1,4 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες.

Η πρώτη και χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία των 126 ευρώ θα αφορά όλους τους νέους αυτοαπασχολούμενους επαγγελματίες, οι οποίοι θα έχουν από ένα έως και πέντε χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας. Δηλαδή, θα αφορά όσους ασφαλίζονται στα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑΑ, εμπόρους, βιοτέχνες, καταστηματάρχες, γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, αρχιτέκτονες.

Μετά τη συμπλήρωση της πενταετίας και μόλις μπουν στον έκτο χρόνο ασφάλισης, θα μπορούν ελεύθερα να επιλέγουν μία από τις υπόλοιπες ασφαλιστικές κατηγορίες, οι οποίες θα κυμαίνονται από τα 210 ευρώ τον μήνα έως και τα 566 ευρώ για την ασφάλιση στον κλάδο κύριας σύνταξης και στον κλάδο υγείας. Οι εισφορές για τον κλάδο υγείας θα ανέρχονται στα 60 ευρώ και θα είναι οι ίδιες για όλες τις ασφαλιστικές κατηγορίες, ενώ για όσους έχουν έως πέντε έτη ασφάλισης θα είναι 30 ευρώ τον μήνα.

Ελεύθερη επιλογή ανεξαρτήτως εισοδήματος

Η βασικότερη διαφορά των αλλαγών που θα ισχύσουν από το 2020 με το νέο ασφαλιστικό σύστημα των επτά κατηγοριών ασφαλίστρων θα είναι η πλήρης αποσύνδεση του υπολογισμού των ασφαλιστικών κρατήσεων (για κύρια ασφάλιση – υγεία) των μη μισθωτών από το φορολογητέο εισόδημά τους. Δηλαδή, με εξαίρεση τους προασφαλισμένους, όλοι οι υπόλοιποι, ανεξάρτητα από το ύψος των εισοδημάτων τους, θα μπορούν ελεύθερα να επιλέγουν μία από τις έξι ασφαλιστικές κατηγορίες για την οποία θα πληρώνουν εισφορές.

Όπως ανακοίνωσε ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Βρούτσης σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ, το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή τον προσεχή Ιανουάριο. Συγκεκριμένα, τα νέα ποσά εισφορών για την κάθε μία από τις επτά κατηγορίες επαγγελματιών για την κύρια σύνταξη και τον κλάδο υγείας θα είναι τα ακόλουθα:

* Έως 5 έτη: 126 ευρώ.

Μετά τη συμπλήρωση πέντε ετών ασφάλισης:

* 1η κατηγορία: 210 ευρώ.
* 2η κατηγορία: 252 ευρώ.
* 3η κατηγορία: 302 ευρώ.
* 4η κατηγορία: 363 ευρώ.
* 5η κατηγορία: 435 ευρώ.
* 6η κατηγορία: 566 ευρώ.

Σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, κάθε ελεύθερος επαγγελματίας, ανεξάρτητα από το εάν είναι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ ή στο ΕΤΑΑ, θα έχει τη δυνατότητα στις αρχές κάθε νέου έτους να μπορεί να επιλέγει το επίπεδο της εισφοράς και να το αλλάζει αν το επιθυμεί, καθώς το σύστημα θα είναι απόλυτα ελεύθερο. Ο ασφαλισμένος, εάν το επιθυμεί, θα έχει τη δυνατότητα να παραμείνει στην ίδια ασφαλιστική κατηγορία για όσο χρονικό διάστημα θέλει, ακόμη κι αν αυτό αφορά το σύνολο του εργασιακού βίου του.

Αποσύνδεση εισφορών από τον κατώτατο μισθό

Μία από τις βασικές διαφορές της νέας πρότασης του υπουργείου για τους νεοασφαλισμένους με έως πέντε έτη δραστηριότητας, σε σύγκριση με το ισχύον ασφαλιστικό καθεστώς που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου, είναι ότι η νέα πρόταση εισφορών προβλέπει ευνοϊκότερο καθεστώς ασφάλισης -δηλαδή, μικρότερο μηνιαίο ασφάλιστρο- για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες ανεξάρτητα από το επάγγελμα που ασκούν, ενώ ο νόμος Κατρούγκαλου έχει ευνοϊκότερη ρύθμιση μόνο για τους επιστήμονες που ασφαλίζονται στο ΕΤΑΑ και όχι για τους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ.

Μία πρόσθετη διαφορά του νέου συστήματος εισφορών, εκτός από την αποσύνδεση με το εισόδημα που δηλώνει ο ελεύθερος επαγγελματίας, είναι και η ταυτόχρονη αποσύνδεσή τους με τον κατώτατο μισθό που προβλέπει το σημερινό σύστημα (για τον υπολογισμό της κατώτατης βάσης εισφορών).

Παράλληλη ασφάλιση και αναδρομικά

Αναφερόμενος στον ανταποδοτικό χαρακτήρα του νέου ασφαλιστικού, ο κ. Βρούτσης επεσήμανε ότι ένας εργαζόμενος ο οποίος εργάζεται ως μισθωτός, αλλά και ως ελεύθερος επαγγελματίας, θα έχει παράλληλη ασφάλιση όπως και τώρα, αλλά θα πάρει μεγαλύτερη σύνταξη. «Εννοείται (σ.σ.: πως θα πάρει μεγαλύτερη σύνταξη). Εδώ μπαίνουμε σε άλλο περιβάλλον, ανταποδοτικότητας. Μιας δίκαιης αντιμετώπισης του ασφαλιστικού, που όποιος βάζει στον κουμπαρά του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος της χώρας θα ανταμείβεται και με πολλά περισσότερα στο τέλος του εργασιακού βίου του», είπε ο κ. Βρούτσης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα μόνα αναδρομικά που αυτήν τη στιγμή είναι δεδομένα και βεβαιωμένα πως θα λάβουν οι συνταξιούχοι «είναι αυτά που έχουν προκύψει στην τελευταία απόφαση του ΣτΕ από τις 4/10/2019 και μετά, όσον αφορά τις κύριες συντάξεις και τη βελτίωση της ανταποδοτικότητας, καθώς και όσον αφορά τις επικουρικές συντάξεις και αυτές που έχουν κοπεί πάνω από τα 1.300 ευρώ». Απαντώντας στο ερώτημα γιατί η κυβέρνηση δεν φέρνει πιο γρήγορα την εν λόγω διάταξη για την καταβολή τους, εξήγησε ότι ένας ασφαλιστικός νόμος δεν είναι όπως οι άλλοι, αλλά πολύ πιο πολύπλοκος και πως αυτήν τη στιγμή «τρέχουν» οι απαραίτητες αναλογιστικές μελέτες και οι μελέτες επάρκειας των συντάξεων.

Όπως τόνισε ο υπουργός Εργασίας, «όλοι στην κυβέρνηση έχουμε δεσμευτεί ότι τα χρήματα θα επιστραφούν, πάντα συνδυαστικά με τη δυνατότητα και την αντοχή της εθνικής μας οικονομίας». Επίσης, ο κ. Βρούτσης διαβεβαίωσε ότι δεν θα θιγούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων, ενώ σχετικά με την εθνική σύνταξη δήλωσε ότι «παραμένει ίδια». Τέλος, ανέφερε ότι μακροχρόνια επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να εκδίδονται ηλεκτρονικά όλες οι συντάξεις.   

Η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ

Επικρίσεις κατά της κυβέρνησης με αιχμή και τις ανακοινώσεις του υπουργού Εργασίας για το ασφαλιστικό διατυπώνει ο ΣΥΡΙΖΑ, κατηγορώντας τη Ν.Δ. ότι «εγκαταλείποντας οριστικά τις προεκλογικές υποσχέσεις της, προχωρά σε αλλαγές που επιβαρύνουν άμεσα τη συντριπτική πλειονότητα των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων». Ειδικότερα, σε ανακοίνωσή της η Κουμουνδούρου επισημαίνει πως η κυβέρνηση επαναφέρει το σύστημα των κλάσεων, κάτι που «συνεπάγεται αυξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών κατά 20% για το 85% των μη μισθωτών».

Όπως σημειώνει, «πρόκειται για μια μεγάλη και αναίτια επιβάρυνση», αλλά «συνιστά ταυτόχρονα και κατάφωρη αδικία: σύμφωνα με το σύστημα των κλάσεων, κάποιος που έχει ετήσιο εισόδημα 7.800 ευρώ θα καταβάλει τις ίδιες εισφορές με κάποιον που έχει ετήσιο εισόδημα 50.000 ευρώ. Και δεν είναι μόνο αυτό. Ο πρώτος θα έχει επιβάρυνση 420 ευρώ, ο δε δεύτερος ελάφρυνση 7.400 ευρώ τον χρόνο». Ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει ψευδή τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι δίνει τη δυνατότητα στους μη μισθωτούς να επιλέγουν να πληρώνουν αυξημένες εισφορές για να πάρουν αυξημένη σύνταξη. «Αυτήν τη δυνατότητα την έχει νομοθετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ το 2017» υποστηρίζει.