Εκλεισε το deal ΔΕΠΑ – Shell – Το τίμημα των 150 εκατ. ευρώ, οι διασφαλίσεις, η επόμενη ημέρα
Γιώργος Φιντικάκης energypress
Επεσε τελικά μέσα στο Σαββατοκύριακό η αυλαία στο σίριαλ της συμφωνίας ΔΕΠΑ-Shell για την εξαγορά του μεριδίου της ολλανδικής εταιρείας ύψους 49% στις ΕΠΑ και ΕΔΑ Αττικής.
Ενα deal που σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Energypress” πρόκειται να εγκριθεί από το Δ.Σ. της ΔΕΠΑ, το οποίο προγραμματίζεται για αύριο, ενώ αμέσως μετά θα συγκληθεί έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της εταιρείας (ΤΑΙΠΕΔ, ΕΛΠΕ), προκειμένου να δώσει το τελικό “οκ” για τους όρους της συμφωνίας και φυσικά για το τίμημα.
Στην ουσία, η ΔΕΠΑ αγοράζει έναντι 150 εκατ. ευρώ το ποσοστό της Shell στη προμήθεια και διανομή φυσικού αερίου του Λεκανοπεδίου, με τους Ολλανδούς να παρέχουν νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις, σαν αυτές που απαιτούσε καιρό τώρα η ελληνική εταιρεία, μακροπρόθεσμης διάρκειας.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν έχει παρέλθει διάστημα πολύ πάνω από τη 5ετία από την αποχώρηση των Ολλανδών, και εντούτοις εντοπισθεί να τους βαρύνει ευθύνη για πάσης φύσεως εκκρεμότητα (για παράδειγμα φορολογική ή ατύχημα από κάποια κακοτεχνία), η ΔΕΠΑ θα μπορεί να στραφεί εναντίον της μητρικής Shell.
Ταυτόχρονα, η Shell δεσμεύεται να μην μπορεί μελλοντικά, όχι μόνο μέσω κάποιου SPV αλλά ούτε η ίδια, να δραστηριοποιηθεί στην ελληνική αγορά με δικό της δίκτυο, πρατήρια φυσικού αερίου, κ.ό.κ. Δηλαδή δεσμεύεται ότι αποκλείεται κάθε πιθανή επανάκαμψή της στην ελληνική αγορά, με αντικείμενο, παρεμφερές με το σημερινό, ακόμη κι αν δεν εμφανίζεται ότι θα το τρέχει η ολλανδική εταιρεία, αλλά κάποια συνδεδεμένη με αυτήν οντότητα. Διότι, ως γνωστόν οι Ολλανδοί δεν συμμετέχουν στην ΕΠΑ Αττικής απευθείας ή μέσω κάποιας θυγατρικής τους, παρά μέσω ενός οχήματος ειδικού σκοπού (SPV).
Τόσο το πρώτο, όσο και το δευτερο, μπορεί να έδειχναν τεχνικά ζητήματα, στην πραγματικότητα ωστόσο αποδείχθηκε πως μόνο σαν τέτοια δεν αντιμετωπίζονταν από την πολυεθνική, αφού διαφορετικά η συμφωνία θα είχε κλείσει καιρό τώρα. Από την άλλη πάλι πλευρά, και παρά τις υπουργικές πιέσεις να κλείσει το deal, η ΔΕΠΑ θα βρισκόταν εντελώς εκτεθειμένη αν κατέβαλε ένα τόσο μεγάλο ποσό, δίχως να έχει εισπράξει από τους Ολλανδούς τις νομικές δεσμεύσεις που ήθελε.
Η επόμενη ημέρα
Η συμφωνία επιτεύχθηκε μέσα στο τελευταίο 48ωρο, έπειτα από αλεπάλληλες συναντήσεις μεταξύ των δύο πλευρών, και ανταλλαγές mails, μέσω των οποίων δόθηκαν στην ελληνική πλευρά οι αποσαφηνίσεις που ζητούσε για την επόμενη ημέρα.
Στην πράξη η συμφωνία επιχειρεί να διασφαλίσει ότι η επόμενη ημέρα θα είναι “καθαρή” για τη ΔΕΠΑ, εξ ου και οι εγγυήσεις σε περίπτωση που προκύψει κάποιου είδους ευθύνη για αθέτησή της. Είναι ένα περίπλοκο σύστημα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες οι Ολλανδοί έχουν δώσει μακροπρόθεσμες εγγυήσεις, νομικά δεσμευτικές, με ισχύ για διάστημα πολύ πάνω της 5ετίας.
Στο ερώτημα γιατί αυτό δεν κατέστη δυνατό να γίνει νωρίτερα, γιατί ακόμη και οι συναντήσεις της τελευταίας εβδομάδας απέβησαν άκαρπες, πολλώ δε μάλλον όταν είχε κλειδώσει εδώ και καιρό το τίμημα των 150 εκατ. ευρώ, μια απάντηση είναι ότι η πολυεθνική θεωρούσε πως θα πετύχει τη συμφωνία με τους δικούς της όρους, δίχως πολλές δεσμεύσεις.
Τελικά η διαπραγμάτευση έκλεισε, και απομένει πλέον να μάθουμε από την απάντηση Σταθάκη στην ερώτηση που κατέθεσε προ ημερών στη Βουλή, ο βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Γ. Αρβανιτίδης, με ποια κριτήρια αποτιμήθηκαν στα 150 εκατ ευρώ, το 49% της Shell στην ΕΠΑ Αττικής και στην ΕΔΑ Αττικής.
Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, μόλις ολοκληρωθεί η συμφωνία με τη Shell για την απόκτηση από τη ΔΕΠΑ του 100% της ΕΠΑ Αττικής και της ΕΔΑ Αττικής, θα πρέπει να εγκριθούν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού οι συμφωνίες, τόσο με τη Shell όσο και με την ENI για την ΕΠΑ Θεσσαλονίκης – Θεσσαλίας. Εδώ θυμίζουμε ότι η ΔΕΠΑ θα εισπράξει 57 εκατ. ευρώ από την ΕΝΙ για την πώληση του 51% που κατέχει στη ΖeniΘ για τη δραστηριότητα της παροχής φυσικού αερίου, αφού τελικά θα διατηρήσει το 51% που διαθέτει στη δραστηριότητα των δικτύων.
Τα ταμειακά διαθέσιμα
Αμέσως μετά, πρόκειται να ανοίξει για τη ΔΕΠΑ ένα άλλο κεφάλαιο, αυτό της αποκρατικοποίησής της. Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει αποκαλύψει ο κ. Σταθάκης, η εταιρεία θα σπάσει το Σεπτέμβριο στα δύο, στη “ΔΕΠΑ Εμπορίας”, και στη “ΔΕΠΑ Υποδομών”. Στις δύο αυτές εταιρείες, πρόκειται σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, να μοιραστούν τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα της ΔΕΠΑ του 2017, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ.
Στη “ΔΕΠΑ Εμπορίας” που φαίνεται ότι είναι πολύφερνη νύφη, το Δημόσιο θα πουλήσει το 50,1% των μετοχών και θα απομείνει με ποσοστό 14,9%, διατηρώντας ωστόσο δικαιώματα βέτο σε μια σειρά θεμάτων στρατηγικής σημασίας και κυρίως στα διακρατικά συμβόλαια προμήθειας αερίου (με SOCAR, SONATRAC, BOTAS κ.λπ.).
Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, το τίμημα που θα εισπραχθεί από το 50,1% της “ΔΕΠΑ Εμπορίας” θα είναι αρκετά υψηλό. Εκτός από τις δύο ελληνικές εταιρείες που έχουν γνωστοποιήσει το ενδιαφέρον τους (Μυτιληναίος, ΕΛΠΕ), ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και από ευρωπαϊκές εταιρείες. Κατά τις ίδιες πηγές, τα 150 εκατ. ευρώ που θα δοθούν στη Shell, θα ανεβάσουν ακόμα περισσότερο την αξία της ΔΕΠΑ και αυτό θα μετρήσει στο τίμημα της αποκρατικοποίησης.
Στη δεύτερη προς πώληση εταιρεία, τη “ΔΕΠΑ Υποδομών”, το Δημόσιο κρατά σε πρώτη φάση το σημερινό ποσοστό του 65%. Σε δεύτερη όμως φάση, και ανάλογα με το τι θα αποφασίσουν τα ΕΛΠΕ για το δικό τους ποσοστό, υπάρχει η προοπτική να πωληθεί το 14% και να μείνει σε κάθε περίπτωση στο Δημόσιο το 51%. Δηλαδή αν τα ΕΛΠΕ πουλήσουν το 35% που κατέχουν, τότε μπορεί να προστεθεί και το 14% του Δημοσίου και να δημιουργηθεί ένα πακέτο του 49%.
Ζήτημα ανταγωνισμού
Ενα ζήτημα φυσικά είναι η πρόσφατη προσφυγή της Motor Oil στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για την ενίσχυση στην ΕΠΑ Αττικής της θέσης της ΔΕΠΑ, δεδομένου ότι η τελευταία με αυτό τον τρόπο θα διατηρεί κάθετη και οριζόντια δραστηριότητα (χονδρέμπορος και προμηθευτής).
Ερωτηθείσες σχετικά, πηγές του ΥΠΕΝ στο περιθώριο του πρόσφατου συνεδρίου του Economist, απάντησαν αρνητικά. Ίσα ίσα που θεωρούν ότι οι αγοραπωλησίες με ΕΝΙ και Shell καθαρίζουν το τοπίο για τη ΔΕΠΑ, η οποία απομένει με παρουσία σε μια μόνον εταιρεία προμήθειας, όταν μέχρι τώρα βρισκόταν και στις δύο. Και μετά από σύντομο διάστημα πρόκειται να πουληθεί και το πλειοψηφικό ποσοστό στη “ΔΕΠΑ Εμπορίας”. Εξάλλου, όπως προσθέτουν, αυτοί ακριβώς είναι οι λόγοι, που για όσο διάστημα συνεχίζει να έχει η ΔΕΠΑ μεγάλα μερίδα στην αγορά, θα διατηρείται και η υποχρέωσή της να κάνει δημοπρασίες.