Όσα θέλετε να ρωτήσετε για τη νέα μορφή θεραπείας για τον καρκίνο

Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι το φυσικό αμυντικό σύστημα του σώματος και είναι αυτό που αναγνωρίζει τον “εχθρό” και εξαπολύει επίθεση εναντίον του. Όταν ένας διαφορετικός (ξένος) οργανισμός εισέρχεται στο ανθρώπινο σώμα, π.χ. ένα βακτήριο, το ανοσοποιητικό σύστημα το αναγνωρίζει και κατόπιν του επιτίθεται, εμποδίζοντάς να προκαλέσει βλάβη. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται ανοσοποιητική απόκριση.

Καθώς τα καρκινικά κύτταρα είναι πολύ διαφορετικά από τα κανονικά κύτταρα του οργανισμού, το ανοσοποιητικό σύστημα τους επιτίθεται όταν είναι σε θέση να τα αναγνωρίσει. Ωστόσο, τα καρκινικά κύτταρα πολύ συχνά βρίσκουν τρόπους να “μεταμφιέζονται” σε κανονικά κύτταρα, έτσι ώστε το ανοσοποιητικό να μην τα αναγνωρίζει σαν επικίνδυνα. Επιπλέον, όπως ακριβώς κάνουν και οι ιοί, τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου (μετάλλαξη) και έτσι να διαφεύγουν του ανοσοποιητικού. Ταυτόχρονα, η φυσική διαδικασία ανοσολογικής απόκρισης πολύ συχνά δεν είναι αρκετά δυνατή για να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα.

Ο ρόλος της ανοσο-ογκολογικής θεραπείας
Η ανοσο-ογκολογία είναι μια νέα κατηγορία θεραπείας του καρκίνου που έχει ως στόχο να αξιοποιήσει τις εγγενείς δυνάμεις του ανοσοποιητικού συστήματος για την καταπολέμηση του καρκίνου. Σε κλινικές δοκιμές, αυτές οι θεραπείες προσφέρουν ήδη παρατεταμένη ανταπόκριση σε ορισμένους ασθενείς. Η ανοσο-ογκολογία διερευνάται σε ένα ευρύ φάσμα διαφόρων τύπων όγκου.

Οι ανοσο-ογκολογικές θεραπείες είναι φάρμακα που “χρησιμοποιούν” το ανοσολογικό σύστημα του σώματος για να καταπολεμήσουν τον καρκίνο. Η διαφορά τους με άλλες αντικαρκινικές θεραπείες είναι ότι στοχεύουν τα ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος και όχι τα καρκινικά κύτταρα, επιτρέποντάς του να αναγνωρίζει και να επιτίθεται επιλεκτικά στα καρκινικά κύτταρα, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει μακροχρόνια μνήμη στο ανοσοποιητικό, έτσι ώστε να προσαρμόζεται συνεχώς και σε βάθος χρόνου στον καρκίνο, προσφέροντας ανθεκτική και μακροχρόνια θεραπεία στον ασθενή.

Τι διαφορετικό μπορεί να προσφέρει η ανοσοθεραπεία; 
Τα αρχικά ευρήματα μελετών  καταδεικνύουν ότι ορισμένοι από τους ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία με ανοσο-ογκολογία  μπορούν να βιώσουν μια σημαντική βελτίωση στην επιβίωση σε σύγκριση με τις ισχύουσες θεραπείες, καθώς παρατηρούνται υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης μεγάλης διάρκειας. Επιπλέον, αυτές οι μελέτες δείχνουν σταθερό προφίλ ασφάλειας για τα ανοσο-ογκολογικά φάρμακα σε διαφορετικές μορφές καρκίνου.

Πιο εκτενείς μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη στο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ της φαρμακευτικής βιομηχανίας και των ακαδημαϊκών κέντρων σε όλο τον κόσμο για την κατανόηση αυτού του δυναμικού θεραπείας του καρκίνου σε πολλαπλές ενδείξεις όπως ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC), το μελάνωμα, ο καρκίνος των νεφρών, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως, ο καρκίνος του στομάχου, και ο καρκίνος κεφαλής και τραχήλου.

Η ανοσοθεραπεία είναι μια ενδοφλέβια θεραπεία και στις περισσότερες περιπτώσεις της οι ασθενείς παρουσιάζουν ήπιες παρενέργειες όπως κόπωση, ενοχλήσεις του γαστρεντερικού και ενδοκρινικές διαταραχές. Η χορήγησή της απαιτεί την ύπαρξη μιας ιατρικής ομάδας και την εγρήγορση του ασθενούς ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα οι παρενέργειες. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε μπορεί οι παρενέργειες να επιδεινωθούν.

Είναι η ανοσοθεραπεία για όλους τους ασθενείς με καρκίνο; 
Η ανοσοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας κατά ορισμένων μορφών καρκίνων που ερευνάται εδώ και χρόνια σε όλο τον κόσμο. Μέχρι στιγμής έχει φανεί αποτελεσματική σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό ασθενών, γι’ αυτό και οι ειδικοί συμφωνούν πως είναι απαραίτητο να προσδιορίζονται με κάποιον τρόπο οι ασθενείς που προβλέπεται πως θα έχουν θετική αντίδραση στη θεραπεία.
Ένας τρόπος για τον έλεγχο αυτό είναι οι προβλεπτικοί βιοδείκτες που μπορούν να συμβάλουν στην επιλογή ενός πληθυσμού ασθενών με υψηλότερη πιθανότητα θετικής απάντησης σε ένα συγκεκριμένο είδος φαρμάκου. Οι βιοδείκτες μπορούν, επίσης, να βοηθήσουν στον εντοπισμό των ασθενών που ίσως διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο παρενεργειών από συγκεκριμένες θεραπείες ενώ χάρη στους βιοδείκτες ο σωστός ασθενής λαμβάνει την κατάλληλη θεραπεία στο σωστό χρόνο.